Ekonomik belirsizlikler, yüksek borçlanma ya da piyasa dalgalanmaları sonucunda şirketler zaman zaman mali zorluklarla karşı karşıya kalabilir. Bu tür durumlarda, şirketin borçlarını ödeyemez hale gelmesi halinde başvurabileceği yasal çözümlerden biri de konkordatodur. Peki, şirket konkordato ilan ederse ne olur? Bu sürecin hem şirketin kendisine hem de alacaklılarına nasıl etkileri vardır? İşte ayrıntılı bir değerlendirme.
KONKORDATO NEDİR?
Konkordato, borçlarını ödeyemeyecek duruma gelen bir şirketin iflasa gitmeden önce alacaklılarıyla anlaşarak borçlarını yapılandırma sürecidir. Türk Hukuku’nda İcra ve İflas Kanunu kapsamında düzenlenen bu sistem, borçlu şirkete nefes alma ve faaliyetlerini sürdürme imkânı tanırken, alacaklıların da belirli ölçüde alacaklarını tahsil etmesine olanak sağlar. Şirket konkordato talebiyle mahkemeye başvurduğunda, süreç tamamen yargı denetiminde yürütülür.
KONKORDATO SÜRECİ NASIL İŞLER?
Şirketin konkordato ilan etmesi, hemen borçların silineceği ya da iflas edeceği anlamına gelmez. Öncelikle borçlu şirket, ticaret mahkemesine başvurarak konkordato talebinde bulunur. Bu başvuru sırasında şirketin mali durumunu gösteren belgeler, bilanço, alacaklı listesi ve ödeme planı gibi belgeler sunulur. Mahkeme, başvuruyu uygun bulursa şirkete geçici mühlet tanır ve bir konkordato komiseri atar. Bu mühlet süresince şirket, alacaklılar tarafından icra baskısından korunur.
Konkordato komiseri, şirketin mali yapısını denetleyerek konkordato teklifinin uygulanabilirliğini değerlendirir. Süreç olumlu devam ederse mahkeme, geçici mühleti kesin mühlete çevirir. Bu da şirketin bir yıl boyunca yasal koruma altında borçlarını yapılandırmasına olanak tanır. Eğer konkordato planı uygulanabilir bulunmazsa, süreç iflasla sonuçlanabilir.
Konkordato İlan Edildiğinde Şirket Faaliyetlerine Devam Edebilir mi?
Birçok kişinin merak ettiği konulardan biri de konkordato ilan eden bir şirketin faaliyetlerini sürdürüp sürdüremeyeceğidir. Aslında bu sürecin temel amacı, şirketin faaliyetlerine devam ederek borçlarını ödeyebilecek hale gelmesini sağlamaktır. Dolayısıyla konkordato ilanı, şirketin kapanması ya da iş durdurması anlamına gelmez. Aksine, yasal koruma altına giren şirketin mali disiplinle yeniden yapılanması teşvik edilir.
Alacaklılar Bu Süreçte Ne Yapmalı?
Konkordato ilanı en çok alacaklıları ilgilendirir. Çünkü geçici mühlet kararıyla birlikte alacaklılar, şirket aleyhine icra takibi başlatamaz. Mevcut takipler ise durur. Bu noktada alacaklılar, konkordato dosyasına müdahil olarak konkordato teklifini incelemeli, yapılacak olan alacaklılar toplantısında oy kullanmalıdır. Bu toplantılarda konkordato planının kabul edilmesi için hem alacaklı sayısının yarısından fazlasının onayı hem de toplam alacak miktarının üçte ikisinin temsil edilmesi gerekir. Aksi halde plan reddedilir.
Alacaklılar açısından bu süreçteki en büyük risk, alacakların tamamının tahsil edilememesi ya da çok uzun vadeye yayılmasıdır. Konkordato başarılı olursa yapılandırma planına uygun şekilde ödeme yapılır. Ancak başarısızlık halinde şirketin iflası gündeme gelir ve alacakların tahsili iflas masasından yapılır.
Çalışanlar ve Tedarikçiler Açısından Durum
Konkordato ilan eden şirketin çalışanları için süreçte bazı belirsizlikler oluşsa da hak kaybı yaşanmaması esastır. Çalışanlar, iş akdinin sona erdirilmesi halinde kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanırlar. Ayrıca konkordato sürecinde çalışanlar, alacaklılar arasında öncelikli konumda yer alır.
Tedarikçiler ise daha dikkatli olmalıdır. Konkordato sürecinde, şirketin geçmiş borçları yapılandırılacağından yeni yapılacak teslimatlar için mutlaka güncel tarihli sözleşmeler hazırlanmalı, teminat alınmalı ve vadeli çalışmalardan kaçınılmalıdır. Aksi halde tedarikçi de alacağını tahsil edemeyen alacaklılar arasına katılabilir.
Konkordato Başarılı Olursa Ne Olur?
Mahkeme tarafından onaylanan konkordato projesi başarılı bir şekilde uygulanırsa şirket yeniden yapılandırılmış olur. Bu süreçte borçlar ya kısmen ödenir, ya da vadeleri uzatılarak yeni bir ödeme planı belirlenir. Şirket faaliyetlerine devam ederken alacaklılar da kontrollü şekilde alacaklarını tahsil etmeye başlar. Böylece hem şirketin iflası önlenmiş olur hem de ekonomideki istihdam ve üretim zinciri zarar görmeden korunmuş olur.
Konkordato Başarısız Olursa Ne Olur?
Ancak konkordato her zaman başarıyla sonuçlanmaz. Şirketin ödeme planına uymaması, faaliyetlerini sürdürememesi ya da alacaklıların çoğunluğunun planı reddetmesi halinde mahkeme, konkordato sürecini sona erdirerek şirketin iflasına karar verebilir. Bu durumda şirketin tüm mal varlığı tasfiye edilir ve elde edilen gelir, alacaklılar arasında öncelik sırasına göre paylaştırılır.
Konkordato Şirket İçin Bir Kurtuluş Fırsatı mıdır?
Konkordato, borç içinde boğulan bir şirket için önemli bir çıkış yoludur. Şirketin toparlanmasına ve iflas etmeden borçlarını yeniden yapılandırmasına olanak tanır. Ancak bu süreç hem şirket hem de alacaklılar için dikkatle yönetilmelidir. Planlama ve denetim eksikliği, süreci iflasla sonuçlandırabilir. Bu nedenle şirketlerin konkordato talebinden önce mali durumlarını şeffaf şekilde değerlendirmesi, sürdürülebilir bir ödeme planı sunması ve profesyonel destek alması kritik öneme sahiptir.