Borsa İstanbul’da işlem gören bazı hisselerde görülen sert fiyat hareketleri, yatırımcılar için önemli riskler oluşturabilir. Bu tür durumlarda devreye giren Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS), yatırımcıları korumayı ve piyasada sağlıklı fiyat oluşumunu sağlamayı hedefler. “Cezalı hisseler” olarak anılan bu hisseler aslında, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemeleri çerçevesinde geçici tedbirlerle işlem gören varlıklardır.
VBTS NEDİR, NEDEN UYGULANIR?
Volatilitenin aşırı arttığı hisselerde yatırımcının mağduriyetini önlemek adına getirilen bu uygulamalar, bir nevi güvenlik freni işlevi görür. Bu kapsamda uygulanan başlıca tedbirler:
-
Kredili işlem yasağı
-
Açığa satış yasağı
-
Brüt takas uygulaması
-
Emir paketi sınırlamaları
-
Tek fiyat yöntemi
-
İnternetten emir iletim yasağı
GÜNCEL CEZALI HİSSELER LİSTESİ 2025
Aşağıda yer alan tablo, Borsa İstanbul’un VBTS kapsamında tedbir uyguladığı “cezalı hisseler” listesini, tedbir türleri ile birlikte güncel tarih aralıklarıyla sunmaktadır:
| Şirket Adı (Hisse Kodu) | Uygulanan Tedbirler | Başlangıç Tarihi | Bitiş Tarihi |
|---|---|---|---|
| Kiler Holding A.Ş. (KLRHO) | Kredili işlem yasağı | 21 Mayıs | 20 Haziran |
| Pergamon Status Dış Ticaret A.Ş. (PSDTC) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas, Emir paketi | 21 Mayıs | 20 Haziran |
| Tek-Art İnşaat Ticaret Turizm Sanayi A.Ş. (TEKTU) | Kredili işlem yasağı | 22 Mayıs | 20 Haziran |
| A1 Capital Yatırım Menkul Değerler A.Ş. (A1CAP) | Kredili işlem yasağı | 22 Mayıs | 20 Haziran |
| İzmir Fırça Sanayi ve Ticaret A.Ş. (IZFAS) | Açığa satış yasağı, Kredili işlem yasağı, Emir paketi | 23 Mayıs | 20 Haziran |
| Gezinomi Seyahat Turizm Ticaret A.Ş. (GZNMI) | Açığa satış yasağı, Kredili işlem yasağı | 26 Mayıs | 25 Haziran |
| Bayrak Ebt Taban Sanayi ve Ticaret A.Ş. (BAYRK) | Kredili işlem yasağı | 26 Mayıs | 25 Haziran |
| Derlüks Yatırım Holding A.Ş. (DERHL) | Kredili işlem yasağı | 26 Mayıs | 25 Haziran |
| Martı Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (MRGYO) | Kredili işlem yasağı | 27 Mayıs | 26 Haziran |
| Sönmez Filament Sentetik İplik ve Elyaf Sanayi A.Ş. (SONME) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas, Emir paketi | 28 Mayıs | 27 Haziran |
| Kuyaş Yatırım A.Ş. (KUYAS) | Kredili işlem yasağı | 28 Mayıs | 27 Haziran |
| Sun Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (SUNTK) | Kredili işlem yasağı | 28 Mayıs | 27 Haziran |
| İmaş Makina Sanayi A.Ş. (IMASM) | Kredili işlem yasağı | 29 Mayıs | 27 Haziran |
| Loras Holding A.Ş. (LRSHO) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas, Emir paketi | 29 Mayıs | 27 Haziran |
| Euro Trend Yatırım Ortaklığı A.Ş. (ETYAT) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas, Emir paketi | 29 Mayıs | 27 Haziran |
| Etiler Gıda ve Ticari Yatırımlar Sanayi ve Ticaret A.Ş. (ETILR) | Kredili işlem yasağı | 30 Mayıs | 27 Haziran |
| Atlas Menkul Kıymetler Yatırım Ortaklığı A.Ş. (ATLAS) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas, Emir paketi | 2 Haziran | 1 Temmuz |
| Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş. (TERA) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas | 2 Haziran | 1 Temmuz |
| Burçelik Bursa Çelik Döküm Sanayii A.Ş. (BURCE) | Kredili işlem yasağı | 4 Haziran | 3 Temmuz |
| İhlas Haber Ajansı A.Ş. (IHAAS) | Kredili işlem yasağı | 4 Haziran | 3 Temmuz |
| Uşak Seramik Sanayi A.Ş. (USAK) | Kredili işlem yasağı | 4 Haziran | 3 Temmuz |
| Yeşil Yapı Endüstrisi A.Ş. (YYAPI) | Kredili işlem yasağı | 4 Haziran | 3 Temmuz |
| Ditaş Doğan Yedek Parça İmalat ve Teknik A.Ş. (DITAS) | Kredili işlem yasağı | 5 Haziran | 4 Temmuz |
| Graintürk Holding A.Ş. (GRTHO) | Kredili işlem yasağı | 5 Haziran | 4 Temmuz |
| Ral Yatırım Holding A.Ş. (RALYH) | Kredili işlem yasağı | 5 Haziran | 4 Temmuz |
| Vişne Madencilik Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. (VSNMD) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas | 10 Haziran | 9 Temmuz |
| Adese Gayrimenkul Yatırım A.Ş. (ADESE) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas, Emir paketi | 10 Haziran | 9 Temmuz |
| Batı Ege Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (BEGYO) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas | 11 Haziran | 10 Temmuz |
| Flap Kongre Toplantı Hizmetleri Otomotiv ve Turizm A.Ş. (FLAP) | Kredili işlem yasağı, Brüt takas, Emir paketi | 11 Haziran | 10 Temmuz |
| Sanifoam Sünger Sanayi ve Ticaret A.Ş. (SANFM) | Kredili işlem yasağı | 11 Haziran | 10 Temmuz |
| Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş. (DOBUR) | Kredili işlem yasağı | 12 Haziran | 11 Temmuz |
Kamuoyunda “cezalı hisseler” olarak tanımlanan bu varlıklar, aslında herhangi bir cezaya tabi değildir. Uygulanan tedbirler, kısa vadeli spekülatif işlemlerin önüne geçerek hem küçük yatırımcıyı hem de piyasaları koruma amacına yöneliktir. Bu uygulamalar geçici olup, piyasa hareketlerinin normale dönmesiyle birlikte sona erer.
CEZALI HİSSELERE YATIRIM YAPARKEN NEYE DİKKAT EDİLMELİ?
Cezalı hisselere yatırım yaparken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır. Öncelikle, bu tür hisselerde likidite riski oluşabilir; yani işlem hacimleri düşerek yatırımcının pozisyonunu likidite etmekte zorlanmasına yol açabilir. Ayrıca, brüt takas ya da tek fiyat gibi uygulamalar nedeniyle emir çeşitliliği sınırlanır, bu da yatırımcıya daha az işlem esnekliği sunar. Gün içi al-sat gibi kısa vadeli işlem stratejileri de bu hisselerde genellikle uygulanamaz hale gelir. Son olarak, kamuoyunda “cezalı hisse” algısı oluşması yatırımcılar arasında panik satışlarına neden olabilir ve bu durum hisse fiyatlarında baskı yaratabilir. Bu nedenle yatırımcıların bu tür hisselere temkinli yaklaşmaları ve riskleri iyi analiz etmeleri önemlidir.
Borsa İstanbul’un VBTS kararları, yatırımcıları koruyan bir düzenleme aracıdır. “Cezalı hisseler” ifadesi yerine “tedbir kapsamındaki hisseler” tanımı daha yerinde olacaktır. Bu hisseler hakkında bilgi sahibi olmak, yatırım kararlarını daha sağlıklı vermek açısından büyük önem taşır.
